دور شدن از زغال‌سنگ؟

خیلی از کارشناسان می‌گویند کاهش انتشار از سوی چین امکان‌‌پذیر است، اما به یک تحول بنیادین نیاز دارد. زغال سنگ سال‌ها منبع اصلی تامین انرژی این کشور بوده است.

آقای شی می‌گوید چین از سال 2026 استفاده از زغال سنگ را به تدریج کاهش خواهد داد و پروژه‌هایی را که سوخت آنها با زغال سنگ است در خارج از این کشور اجرایی نخواهد کرد. اما برخی دولت‌ها و کمپینرها می‌گویند این طرح‌ها اصلا کافی نیستند.

محققان دانشگاه شینگهوا پکن می‌گویند چین باید استفاده از زغال سنگ برای تولید برق را تا سال 2050 به‌طور کامل متوقف کند و به جای آن از انرژی هسته‌‌ای و انرژی‌‌های تجدیدپذیر استفاده کند. با وجود این‌، چینی‌‌ها در حال ساخت نیروگاه‌های جدید زغال سنگ در بیش از 60 مکان مختلف در سراسر کشور هستند. نیروگاه‌های جدید معمولا 30 تا 40 سال فعال هستند و بنابراین اگر چین می‌خواهد میزان انتشار کربن را کاهش دهد، به گفته کارشناسان، باید ظرفیت نیروگاه‌های جدید را کم کند و همچنین نیروگاه‌های قدیمی‌‌تر را به‌طور کامل تعطیل کند.

ممکن است با انجام یکسری اصلاحات بتوان به جذب و جداسازی کربن از هوا روی آورد، اما تکنولوژی این کار برای اجرا در مقیاس بزرگ همچنان در حال توسعه است و خیلی از نیروگاه‌ها مجبورند بعد از مدتی آن را کنار بگذارند.

چین می‌گوید حق دارد کاری را انجام دهد که کشورهای غربی در گذشته انجام می‌‌دادند و با انتشار دی‌‌اکسید کربن در مسیر توسعه اقتصادی و کاهش فقر قرار گرفتند. در کوتاه‌مدت، پکن دستور داده معادن زغال سنگ همچنان تولید خود را افزایش دهند تا از کمبود انرژی در زمستان‌‌ها جلوگیری شود. افزایش تقاضا از طرف صنایع سنگین، در بحبوحه پاندمی کرونا، در برخی مناطق این کشور کمبودهایی ایجاد کرد.

 پیش به سوی انرژی سبز

محققان دانشگاه شینگهوا می‌گویند تا سال 2050 می‌توان 90 درصد انرژی را از هسته‌‌ای و تجدیدپذیرها تامین کرد. در حرکت به سوی این هدف، پیشتازی چین در تولید تکنولوژی‌‌های سبز مثل پنل‌‌های خورشیدی و باتری‌‌ در مقیاس زیاد، کمک بزرگی خواهد بود. چین در ابتدا تکنولوژی‌‌های سبز را به عنوان ابزاری برای مقابله با آلودگی هوا که معضل جدی شهر‌‌های بزرگ این کشور است، به کار گرفت. اما دولت معتقد است این حوزه پتانسیل‌‌های اقتصادی بسیار زیادی دارد و علاوه بر کاهش وابستگی چین به نفت و گاز، برای میلیون‌ها چینی شغل و درآمد ایجاد می‌کند.

بر این اساس، چین پیشتاز تحول مصرف انرژی در جهان شده و بیش از هر کشور دیگری انرژی خورشیدی تولید می‌کند (نمودار)‌. البته با توجه به جمعیت زیاد این کشور، اقداماتی که تاکنون صورت گرفته چندان چشمگیر نیست، اما نشانه‌‌ای است از مسیر جدیدی که دنبال می‌کند. تاسیسات انرژی بادی چین هم در سال 2020 سه برابر دیگر کشورها بوده است. سهم انرژی تولید شده از منابع سوخت غیرفسیلی چین تا سال 2030 باید به 25 درصد برسد و خیلی از کارشناسان انتظار دارند این هدف، زودتر از موعد محقق شود.

چین از نظر درصد فروش خودروهای برقی، رتبه هفتم دنیا را دارد، اما با توجه به وسعتش، بیش از هر کشور دیگری خودروی برقی می‌‌سازد و می‌‌خرد. در حال حاضر، از هر 20 خودروی خریداری شده در چین، تقریبا یک خودرو برقی است. مقامات چینی و نمایندگان صنعت خودرو در این کشور، پیش‌‌بینی می‌کنند تا سال 2035 تقریبا همه وسایل نقلیه جدید در چین، کاملا برقی یا هیبریدی خواهند بود. همچنین چینی‌‌ها می‌خواهند تا 2025 باتری‌‌هایی تولید کنند که دو برابر دیگر باتری‌‌ها ظرفیت خواهند داشت. همه اینها و تعهد به انتشار صفر، به این معنا نیست که چین انتشار کربن را متوقف خواهد کرد، بلکه یعنی تا جایی که ممکن است این فرآیند را کاهش خواهد داد و سپس با به‌‌کارگیری ترکیبی از رویکردها، به جذب و جداسازی کربن روی خواهد آورد. به هر حال، چین سریع‌‌تر از  هر کشور دیگری در حال سبز شدن است که در نتیجه برنامه‌های جنگل‌‌زایی و کاهش فرسایش و آلودگی خاک عملی شده است.