اخبار

اخبار عمومی / گوناگون

وضعیت رابطه دانشگاه و صنعت در ایران و جهان

پیمان حسینی‌فر/ کارشناس علم و فناوری نشریه تخصصی (Times Higher Educations (THE در حوزه آموزش عالی، در گزارش ارتباط با صنعت (THE Consultancy University Industry Collaboration Report) سال ۲۰۲۰، سرانه درآمدی پژوهشگران کشورهای هلند، سوئیس، آلمان، آمریکا، فرانسه و انگلیس را بررسی کرده است. در این گزارش، برای ارزیابی میزان ارتباط دانشگاه با جامعه و صنعت، از سرانه درآمد ارتباط با صنعت اعضای هیات‌علمی (Academic Staff) هر کشور استفاده شده است.

Untitled-6 copy

در کشورهای مورد بررسی، هلند با سرانه درآمدی (نسبت کل درآمد ارتباط با صنعت به تعداد اعضای هیات‌علمی کشور) حدود ۶۴‌هزار دلار و نسبت ۲۴درصدی درآمد ارتباط با صنعت از بودجه دانشگاه‌‌‌ها، بهترین وضعیت را دارد. به‌منظور مقایسه وضعیت کشور با کشورهای مورد بررسی در گزارش ارتباط با صنعت، نشریه تایمز اطلاعات مشابه را از گزارش عملکرد سالانه دفتر ارتباط با جامعه و صنعت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری استخراج کرده است. بنابر آخرین آمار منتشرشده از سوی موسسه پژوهش و برنامه‌‌‌ریزی آموزش عالی، حدود ۵۱‌هزار عضو هیات‌علمی در موسسات آموزش عالی دولتی در ایران مشغول به کار هستند. با در نظر گرفتن درآمد ارتباط با جامعه و صنعت ۹۹۷میلیارد تومانی در سال ۹۹، سرانه درآمد ارتباط با جامعه و صنعت ایران در سال ۲۰۲۰ میلادی ۸۰۰دلار و نسبت حدود ۴درصدی از بودجه دانشگاه‌‌‌هاست. باید توجه کرد که بنابر گزارش دفتر ارتباط با جامعه و صنعت وزارت علوم، درآمد ارتباط با صنعت اعضای هیات علمی از سال ۹۷ تا ۹۹ رشد سه‌برابری داشته است. با توجه به همه‌گیری کرونا در کشور در اواخر سال ۱۳۹۸ و کاهش گسترده فعالیت‌‌‌های دانشگاه‌‌‌ها در آن دوران، جهش درآمد ارتباط با صنعت دانشگاه‌‌‌ها نیازمند بررسی بیشتر است.

با این حال، درآمد سرانه ۸۰۰دلاری و سهم ۴درصدی درآمد ارتباط با صنعت از بودجه دانشگاه‌‌‌ها خود نشانگر فاصله معنادار وضعیت ارتباط با صنعت دانشگاه‌‌‌های ایران در مقایسه با کشورهای مورد بررسی در گزارش ارتباط با صنعت نشریه تایمز است. براساس آمار منتشرشده در درگاه (SCImago (SCImago Journal & Country Rank، ایران از نظر تعداد اسناد علمی منتشرشده (مبتنی بر اطلاعات پایگاه اسنادی اسکوپوس) در جایگاهی همتراز با کشورهای سوئیس و هلند و در رتبه ۱۵جهان قرار دارد. به عبارت دیگر، مقالات منتشرشده از سوی ایران با مقالات منتشرشده در کشورهای سوئیس و هلند، برابر است و این امر نشان‌دهنده میزان تولید یکسان علم در این کشورهاست. این در حالی است که مطابق با نمودار، ایران دچار عقب‌ماندگی در حجم ارتباط دانشگاه با صنعت در مقایسه با کشورهای هم‌‌‌تراز از نظر تولید علم شده است. به بیان دیگر، تولیدات علمی در ایران در مقایسه با کشورهای دیگر به میزان بسیار کمتری در خدمت ارتباط با صنعت قرار دارد.

براساس نمودار، تولیدات علمی ایران ۶۰ تا ۸۰ برابر کمتر از کشورهای هلند و سوئیس در راستای پاسخ به نیازهای صنایع صورت گرفته است. این عقب‌ماندگی در ارتباط با صنعت را نمی‌‌‌توان ناشی از ضعف در دانش و تولیدات علمی دانست؛ چرا که تولیدات در ایران با کشورهای ذکرشده برابر است. بنابراین باید به دنبال عوامل دیگری در ایجاد این عقب‌ماندگی ۶۰ تا ۸۰برابری بود. از جمله عوامل فاصله دانشگاه‌‌‌های ایران با دیگر کشورهای مورد بررسی نشریه تایمز از نظر ارتباط با جامعه و صنعت، تاثیر نداشتن عملکرد دانشگاه‌‌‌ها از نظر ارتباط با جامعه و صنعت در ارزیابی عملکرد آنها می‌‌‌تواند باشد؛ زیرا در این کشورها، دانشگاه‌‌‌ها برای اداره امور خود و جذب دانشجویان جدید، علاوه بر درآمدهای اختصاصی و کمک‌‌‌های دولتی و موقوفات، به درآمدهای ارتباط با صنعت وابسته هستند. از این رو می‌‌‌توان با ارزیابی عملکرد دانشگاه‌‌‌های کشور در حوزه‌‌‌های مختلف، ازجمله ارتباط با صنعت و اشتغال دانش‌آموختگان و بازنگری در نظام بودجه‌‌‌ریزی دانشگاه‌‌‌ها براساس ارزیابی عملکردشان به بهبود وضعیت دانشگاه‌‌‌های کشور در حوزه ارتباط با صنعت و سرریز دانش امیدوار بود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سبد خرید
نوار کناری