تابلو خوانی بورس (بخش اول)
تابلوی بورس، یک محلی است که اطلاعات به‌روز شده در بازار بورس را در اختیار معامله‌گران، می گذارد. در معاملات بورس، دانستن چگونگی و نحوه‌ی خواندن تابلوی بورس اهمیت فراوانی دارد. بنابراین چه به عنوان خریدار و سرمایه‌گذار سهام و چه به عنوان فروشنده‌ی سهم، باید بلد باشید که اعداد و اطلاعات روی تابلوی بورس را بخوانید. هم‌چنین باید بدانید که هر یک از آن عددها، چه مفهومی را نشان می‌دهند. در این مطلب، قصد داریم تا تکنیک تابلو خوانی بورس را به شما آموزش دهیم. از آن‌جایی که خواندن تابلوی بورس، در زمان کوتاهی می‌تواند کلی اطلاعات به خواننده منتقل سازد، از امتیاز ویژه‌ای به نسبت تحلیل‌های بازار بورس برخوردار است.
تابلوی بورس چیست؟
همان‌طور که در مقدمه بیان کردیم، تابلوی بورس، یک محلی است که اطلاعات به‌روز شده در بازار بورس را در اختیار معامله‌گران، می گذارد. در واقع این تابلو، یک وب سایت به نشانی اینترنتی tsetmc.com است که در آن داده‌ها و ارقام مربوط به شاخص بازار سرمایه و نمادهای بورس، قرار می‌گیرد. پس شما تمام اطلاعاتی که می‌خواهید از قیمت سهام، تعداد سهام فروخته شده، نوسانات و … از بازار بورس بدانید را در این تابلو خواهید یافت.
تحلیل بازار
با ورود به سایت تابلوی بورس، در ابتدایی‌ترین صفحه، اطلاعات مربوط به شاخص‌های بازار به چشم می‌خورد. این اطلاعات به خواننده کمک می‌کند تا وضعیت کلی بازار را بررسی نماید. حُسن و مزیت اصلی تحلیل بازار از این روش، آن است که در زمان کوتاه‌تری به نسبت تحلیل تکنیکال و … می‌توان بازار را آنالیز کرد.
تحلیل هر نماد
به غیر از داده‌های کلی بازار، در سایت tsetmc.com هم‌چنین می‌توانید در خصوص هر نماد فعال در بورس، اطلاعاتی را کسب نمایید. در این‌جا یک پرانتز باز می‌کنیم تا شما را با معنای نماد آشنا سازیم. نماد به نام اختصاری هر شرکت فعال در بورس گفته می‌شود. به این معنا که هر شرکت برای ورود به بورس، یک نام اختصاری برای خود برمی‌گزیند و در تابلوها، تالارها و … از آن نام استفاده می‌شود. به این نام، نماد گفته می‌شود.
پس همان‌طور که گفتیم، صفحاتی به ازای هر نماد وجود دارد و در آن داده‌های مربوط به آن نماد نشان داده شده است. این‌که هر نماد، چه تعداد سهم فروخته است، قیمت هر سهم چقدر بوده و … همه در این صفحات قابل رؤیت خواهد بود. در این مطلب، به بیان اطلاعات مربوط به بخش نماد خواهیم پرداخت.
یادگیری تابلو خوانی بورس
نکته‌ی مهمی که برای آموزش تابلو خوانی بورس باید در نظر داشته باشید، آشنایی با اصطلاحات مکتوب در آن و مفهوم هر اصطلاح است. در ادامه‌ی این مطلب و نیز مطالب آتی، با این اصطلاحات آشنا خواهید شد. از آن‌جایی که هر رقم و داده در تابلوی بورس، بیان‌کننده‌ی برخی مفاهیم و اطلاعات خاص هستند، می‌بایست تمام اصطلاحات و مفاهیم آن را فرا گیرید.
پیش از آن‌که به سراغ ادامه‌ی مطلب برویم، یادآور می‌شویم که در تابلو خوانی بورس، آن‌چه که اهمیت دارد، شناخت روابط بین داده‌ها است. بنابراین یک داده یا حتی چند داده، برای تصمیم‌گیری چندان کمک‌کننده نخواهد بود.
استخراج قیمت سهم از تابلوی بورس
یکی از اولیه‌ترین کاربردهای تابلوی بورس، دانستن ارزش و قیمت سهام یک نماد خاص، در تاریخ روز است. به عبارت دیگر، با مراجعه به این تابلو، می‌توانید قیمت سهام نماد مورد نظر را ببینید.
قیمت پایانی
قیمت پایانی به میانگین قیمت معاملات سهام گفته می‌شود. بنابراین این قیمت با آخرین قیمت سهم در آن روز فرق دارد. محاسبه‌ی قیمت پایانی، به حجم معاملات روز بستگی دارد. در صورتی که حجم معاملات آن روز از حجم معاملات مبنای در نظر گرفته شده، برابر یا بالاتر باشد، دقیقاً میانگین قیمت معاملات آن سهم به عنوان قیمت پایانی در نظر گرفته خواهد شد. برای تعداد معاملات کم‌تر از حجم معاملات مبنا، قیمت پایانی با کسرِ نسبت افزایش یا کاهش سهم از قیمت به دست می‌آید.
در این‌جا یک برگشت به آموزش تابلو خوانی بورس می‌زنیم. با مراجعه به وب سایت tsetmc.com و جست‌وجوی نماد مورد نظر، به صفحه‌ی اطلاعات آن نماد دسترسی خواهید داشت. در بالای صفحه و سمت راست، داده‌هایی نظیر قیمت پایانی را مشاهده می‌کنید. مثلاً برای شرکت بکهنوج (تولید برق ماهتاب کهنوج) شکل زیر دیده می‌شود.
همان‌طور که در تصویر، دیده می‌شود قیمت پایانی برای سهام بکهنوج، 14,800 معرفی شده است. اعداد سبز رنگ، نشان‌دهنده‌ی رشد قیمتی هستند. به عبارت دیگر می‌توان فهمید که سهام این نماد، ۱.۲۹ درصد افزایش قیمت داشته است.
قیمت معامله
در تصویر قسمت قبلی، یک عدد دیگر هم داریم که به صورت بولد نوشته شده است و رقم 14,699 را نشان می‌دهد. این عدد، بیانگر قیمت معامله است. قیمت معامله به آخرین قیمتی که معامله‌ی سهم با آن انجام شده است، گفته می‌شود. نکته‌ای که در ارزیابی قیمت معامله با قیمت پایانی وجود دارد این است که اگر قیمت معامله، عددی بزرگ‌تر از قیمت پایانی داشته باشد، شرایط آن نماد و سهام آن برای روز آتی، خوب و مثبت خواهد بود. در مثال آورده شده از شرکت بکهنوج، به دلیل عکس این موضوع، شرایط برای روز بعدی، خوب نیست!
حجم مبنا
حجم مبنا به حداقل تعداد معامله‌های یک سهم از نماد خاص، گفته می‌شود. این تعداد معامله، سبب خواهد شد تا سهم در یک دامنه‌ی نوسانی قرار بگیرد. حالا چه افزایش قیمت و چه کاهش قیمت به همراه داشته باشد. طبق قانون گفته می‌شود در هر سال، حداقل ۲۰ درصد از سهام یک شرکت باید معامله شود.
حجم معامله
یکی از مهم‌ترین آیتم‌های تابلو خوانی بورس، حجم معاملات انجام گرفته در آن است. شما با اعداد بیان‌کننده‌ی حجم معاملات، می‌فهمید که سهام یک نماد خاص، در روز، ماه و سال چندبار معامله شده است. زمانی‌که این رقم از حد میانگین، بالاتر می‌رود، نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران و معامله‌گران به آن سهام به‌خصوص، توجه داشته‌اند!
بررسی حجم معاملات در تابلو خوانی بورس
در تصویر زیر، بخش مربوط به حجم معاملات و حجم مبنا برای اطلاعات نماد بکهنوج در تابلوی بورس، دیده می‌شود.
همان‌طور که در تعاریف قبلی بیان کردیم، حجم معاملات اگر رقم بالاتری از حجم مبنا داشته باشد، نشان‌دهنده‌ی توجه سرمایه‌گذاران به آن سهام است. این موضوع به خوبی در تابلوی بکهنوج دیده می‌شود.
جمع‌بندی
تابلو خوانی بورس یک مهارت ضروری و بسیار کاربردی است. با یادگیری اصطلاحات مخصوص و مفهوم هر یک، به راحتی می‌توانید در کوتاه‌ترین زمان ممکن، تحلیل خوبی را به دست آورید. با این‌کار، شما برای معاملات و خرید و فروش سهام، تصمیم‌های بهتری را اتخاذ می‌کنید.
در این مطلب به معرفی برخی از مفاهیم تابلوی بورس پرداختیم. در این‌جا آموزش دادیم که چطور تابلو خوانی بورس برای نماد خاص را انجام دهیم.